کد مطلب:20161 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

آيا نياز به كمال و ميل به آرامش دروني با يكديگر در تضادند؟

انسان فطرتا دنبال كمال است و اساسا موجودي كمال خواه است و حس خداجويي او ناشي از حس كمال خواهي او است. زيبايي خواهي، افزونطلبي، مقام خواهي همه به خاطر اين غريزه است. كمال خواهي بر دو قسم است: كمال خواهي دنيوي و كمال خواهي معنوي.

رفتتن به دنبال كمال مادي و دنيوي بدون همراهي با كمال معنوي، آرامش دروني را به هم ميزند، ولي اگر انسان داراي كمال معنوي شد و به درجهاي از تقوا رسيد كمال خواهي مادي و دنيوي به او ضرري نخواهد رساند، چون هر چه ايمان انسان به خدا بيشتر باشد و رعيات تقوا را سروحه كار و زندگي خد قرار دهد، اطمينان خاطر و آرامش دروني بيشتر ميشود. الذين آمنوا و لم يلبسا ايمانهم بظلم اولئك لهم الامن و هم مهتدون.(1)

كساني كه به خدا ايمان آورده و ايمان خود را به ظلم نيالودهاند داراي ايمني و مصونيت اند و آنها هدايت يافتگان واقعي هستند.

ايمان يا به عبارت ديگر كمال معنوي آرامش بخش دلها است. چنان كه قرآن مجيد ميفرمايد: ألا بذكر اللَّه تطمئن القلوب؛ (2) آگاه باشيد دل با ياد خدا آرام ميگيرد.

ايمان به خدا انسان را از دلبستگي به دنيا رهاند و اين باور را براي او ايجاد ميكند كه دنيا مقصد نيست در واقع دست نيافتن به رياست و مال و منال دنيا نميتواند فكر اهل ايمان را مضطرب و مشوش سازد.

طمع و حرص كه باعث كمال خواهي مادي است باعث بردگي و اسارت نفس ميشود و بر روح و روان انسان تأثير منفي ميگذارد.

اميرالمؤمنين(ع) فرمود: العبيد ثلاثة: عبد رق و عبد شهوة و عبد طمع(3) بردگان بر سه قسماند: بعضي برده شخص هستند و بعضي بنده شهوت و برخي بنده طمع هستند.

انشان مؤمن از تمام اقسام بردگي به دور است، چو خود را از قيد و قيود ماده پرستي آزاد كرده و عزت و كرات انساني و الهي را با مناعت طبع و خويشتن داري به دست آورده و از نگرانيها و اضطرابها در امان است . بنابر اين، نياز به كمال معنوي با ميل به آرامش در تضاد نيست، ولي نياز به كمال مادي گاهي و يا اغلب با آرامش، درگيري و تضاد پيدا ميكند.(4)

پي نوشتها:

1 - انعام (6) آيه 82.

2 - همان.

3 - رعد(13) آيه 28.

4 - ميزان الحكمه، ج 6، ص 78.